"Kadı"nın Günlüğü

Selim Karahasanoğlu

Sadreddinzade günlüğünden
örnek sayfalar
Kaynak: BOA, KK 7500, 158-159

Osmanlı tarihyazımında cevabı aranan önemli bir soru da Osmanlı kültüründe günlük, anı, hatırat gibi ben anlatılarının bulunup bulunmadığıdır. Bu bölümümüzde Selim Karahasanoğlu ile son çalışması Sadreddinzade Telhisi Mustafa Efendi ceridesi hakkında konuştuk. 18. yüzyılın önde gelen ulema ailelerinden birine mensup bu Osmanlı kadısının 24 yıl boyunca düzenli olarak tuttuğu bu günlüğün tarihsel kaynak olarak değerine ve  Avrupa'daki diğer örneklerle arasındaki fark ve benzerliklere değindik. Ayrıca, yazma kütüphanelerinde karşılaşılan kurumsal zorlukların nasıl Osmanlı kültür tarihi araştırmalarının önünü tıkadığının altını çizerek, bir kaç eser üzerinden genellemeler yapmanın zorluğundan bahsettik.

Stream via Soundcloud (US / preferred)
Stream via Hipcast (Turkey / Türkiye)

18. yüzyıl Osmanlı tarihi üzerine uzmanlaşan Dr. Selim Karahasanoğlu İstanbul Medeniyet Üniversitesi'nde öğretim üyeliği yapmaktadır. (see his page)

Yeniçağ Akdeniz ve Osmanlı İmparatorluğu üzerine uzmanlaşan Dr. Emrah Safa Gürkan İstanbul 29 Mayıs Üniversitesi'nde öğretim üyeliği yapmaktadır. (see academia.edu)

SEÇME KAYNAKÇA

Selim Karahasanoğlu

Akçetin, Elif. “A Frustrated Scholar of the Post-Conquest Generation: Wang Jingqi (1672-1726) and his Casual Jottings of my Journey to the West (1724).” Basılmamış Makale.

Behrendt, S. D. A. J. H. Latham, D. Northrup. The Diary of Antera Duke, an Eighteenth-Century African Slave Trader (Oxford: Oxford University Press, 2010).

Beydilli, Kemal. Osmanlı Döneminde İmamlar ve Bir İmamın Günlüğü (İstanbul: TATAV, 2001).

Çeçen, Halil, haz. Niyazî-i Mısrî’nin Hatıraları (İstanbul: Dergah Yayınları, 2006).

Çelebi, İlyas. “Rüya.” DİA, cilt: 35 (İstanbul: Türkiye Diyanet Vakfı, 2008), 306-309.

Di Cosmo, Nicola. haz., The Diary of a Manchu Soldier in Seventeenth-Century China: “My Service in the Army,” by Dzengšeo (London: Routledge, 2007).

Elger, Ralf ve Yavuz Köse. eds. Many Ways of Speaking About the Self: Middle Eastern Ego-Documents in Arabic, Persian, and Turkish (14^th-20^th century) (Wiesbaden: Harrassowitz Verlag, 2010).

Erünsal, İsmail E. “Bir Osmanlı Efendisi’nin Günlüğü: Sadreddinzâde Telhisî Mustafa Efendi ve Cerîdesi.” Kaynaklar, 2 (1984): 77-81.

“Türk Edebiyatı Tarihinin Arşiv Kaynakları III: Telhisî Mustafa Efendi Ceridesi,” Ege Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Türk Dili ve Edebiyatı Araştırmaları Dergisi, 2 (1983): 37-42.

Hassam, Andrew. Writing and Reality: A Study of Modern British Diary Fiction (Wesport, CT: Greenwood Press, 1993).

_____. “Reading Other People’s Diaries.” University of Toronto Quarterly, 56: 3 (1987): 435-442.

Houldbrooke, Ralph, ed. English Family Life, 1576-1716: An Anthology from Diaries (New York: Basil Blackwell, 1989).

Huff, Cynthia A. “Reading a Re-Vision: Approaches to Reading Manuscript Diaries.” Biography, 23: 3 (2000): 504-523.

Işıközlü, Fazıl. “Başbakanlık Osmanlı Arşivinde Yeni Bulunmuş Olan ve Sadreddin Zâde Telhisî Mustafa Efendi Tarafından Tutulduğu Anlaşılan H. 1123 (1711)-1148 (1735) Yıllarına Ait Bir Ceride (Jurnal) ve Eklentisi.” 7. Türk Tarih Kongresi: Kongreye Sunulan Bildiriler, cilt: 2 (Ankara: TTK, 1973), 508-534.

Jarrick, Arne. Back to Modern Reason: Johan Hjerpe and Other Petit Bourgeois in Stockholm in the Age of Enlightenment (Liverpool: Liverpool University Press, 1999).

Jones, Susan E. “Reading Leonard Thompson: The Diary of a Nineteenth-Century New Englander.” Atenea, 24: 2 (2004): 117-127.

Kafadar, Cemal. “Self and Others: The Diary of a Dervish in Seventeenth Century Istanbul and First-Person Narratives in Ottoman Literature.” Studia Islamica, 69 (1989): 121-150.

Káldy Nagy, Gy.  “Kādī: Ottoman Empire.” EI², cilt: 4 (Leiden: E. J. Brill, 1978), 375.

Karahasanoğlu, Selim. “A Tulip Age Legend: Consumer Behavior and Material Culture in the Ottoman Empire (1718-1730).” Basılmamış Doktora Tezi, State University of New York at Binghamton, 2009.

_____. “Osmanlı Literatüründe Ben-Anlatılarına (Ego-dokumente) Katkı: Sadreddinzade Telhisi Mustafa Efendi Günlüğü (1711-1735).” 20^th Ciépo Symposium, New Trends in Ottoman Studies: Programme&Abstracts (Rethymno: Grafotehniki, 2012), 87-88.

_____. “1700′lerin başında Kadı Mustafa Efendi’nin Günlüğünden: Cariyeyi Rızasız Eve Kapayan Doktor Dükkânı Önünde Asıldı.” Atlas Tarih, 12 (2012): 45.

_____. "İstanbul'un Lale Devri mi?: Tarih ve Tarih Yazımı." Tarih İçinde İstanbul Uluslararası Sempozyumu: Bildiriler, yay. haz. D. Hut, Z. Kurşun, A. Kavas (İstanbul, 2011), 440-443.

Kuhn-Osius, K. Eckhard. “Making Loose End Meets: Private Journals in the Public Realm.” The German Quarterly, 54: 2 (1981): 166-176.

Lejeune, Philippe. “The Practive of the Private Journal: Chronicle of an Investigation (1986-1998).” Marginal Voices, Marginal Forms: Diaries in European Literature and History (Amsterdam: Rodopi, 1999), 185-211.

Makdisi, George. “The Diary in Islamic Historiography: Some Notes.” History and Theory, 25: 2 (1986): 173-185.

_____. “Diary of an Eleventh-Century Historian of Baghdad-V.” Bulletin of the School of Oriental and African Studies [BSOAS], 19: 3 (1957): 426-443.

_____. “Diary of an Eleventh-Century Historian of Baghdad-IV.” BSOAS, 19: 2 (1957): 281-303.

_____. “Diary of an Eleventh-Century Historian of Baghdad-III.” BSOAS, 19: 1 (1957): 13-48.

_____. “Diary of an Eleventh-Century Historian of Baghdad-II.” BSOAS, 18: 2 (1956): 239-60.

_____. “Diary of an Eleventh-Century Historian of Baghdad-I.” BSOAS, 18: 1 (1956): 9-31.

Matthews, William. American Diaries: An Annotated Bibliography of American Diaries Written Prior to the Year 1861 (Berkeley: University of California Press, 1945).

_____. British Diaries: An Annotated Bibliography of British Diaries Written between 1442 and 1942 (Berkeley: University of California Press, 1950).

Paperno, Irina. “What Can Be Done with Diaries?.” The Russian Review, 63 (2004): 561-573.

Ransel, David L. A Russian Merchant’s Tale: The Life and Adventures of Ivan Alekseevich Tolchënov, Based on His Diary (Bloomington: Indiana University Press, 2009).

_____. “The Diary of a Merchant: Insights into Eighteenth-Century Plebeian Life.” The Russian Review, 63 (2004): 594-608.

Sajdi, Dana. “A Room of His Own: The ‘History’ of the Barber of Damascus (fl. 1762).” The MIT Electronic Journal of Middle East Studies, 3 (2003).

_____. “Peripheral Visions: The Worlds and Worldviews of Commoner Chroniclers in the 18^th Century Ottoman Levant.” Basılmamış Doktora Tezi, Columbia University, 2002.

Saleh, Nabil. The Qadi and the Fortune Teller (Northampton: Interlink Publishing, 2008).

Sherman, Stuart. Telling Time: Clocks, Diaries and English Diurnal Form, 1660-1785 (Chicago: The University of Chicago Press, 1996).

Struve, Lynn A.  “Self-Struggles of a Martyr: Memories, Dreams, and Obsessions in the Extant Diary of Huang Chunyao.” Harvard Journal of Asiatic Studies, 69: 2 (2009): 343-394.

Şeyh Ahmet El-Bedirî El-Hallâk. Berber Bedirî’nin Günlüğü, 1741-1762: Osmanlı Taşra Hayatına İlişkin Olaylar. çev. Hasan Yüksel (Ankara: Akçağ, 1995).

Terzioğlu, Derin. “Man in the Image of God in the Image of the Times: Sufi Self-Narratives and the Diary of Niyazi-i Misri (1618-94).” Studia Islamica, 94 (2002): 139-165.

_____. “Sufi and Dissident in the Ottoman Empire Niyazi-i Mısri (1618-1694).” Basılmamış Doktora Tezi, Harvard University, 1999.

Ulrich, Laurel Thatcher. A Midwife’s Tale: The Life of Martha Ballard Based on Her Diary, 1785-1812 (New York: Alfred A. Knopf, 1990).

Webb, Nigel ve Caroline. The Earl and His Butler in Constantinople: The Secret Diary of an English Servant among the Ottomans (London: I. B. Tauris, 2009).

White, Sam. The Climate of Rebellion in the Early Modern Ottoman Empire (Cambridge: Cambridge University Press, 2011).

Zilfi, Madeline C. “Bir Müderrisin Günlüğü: Osmanlı Biyografi Çalışmaları İçin Yeni Bir Kaynak.” çev. Selim Karahasanoğlu, Doğu Batı, 20 (2002): 184-194.